Natuurlijke personen en rechtspersonen kunnen failliet worden verklaard wanneer zij niet meer aan hun financiële verplichtingen kunnen voldoen. Een vennootschap onder firma (VOF) is geen rechtspersoon, maar een samenwerkingsverband tussen verschillende personen in de uitoefening van een bedrijf. De VOF heeft een bijzondere status als rechtssubject omdat het, ondanks het ontbreken van rechtspersoonlijkheid, in de wet en in de rechtspraak toch vaak als een afzonderlijk rechtssubject wordt behandeld. Dit komt onder andere tot uiting dat het vermogen van een vof wordt aangeduid als een afgescheiden vermogen, in tegenstelling tot het eigen vermogen van een natuurlijk persoon of een rechtspersoon.

Een vof kan, ondanks het ontbreken van rechtspersoonlijkheid, desondanks toch failliet worden verklaard en een faillissement van een vof bracht altijd, gelet op de hoofdelijke aansprakelijkheid op grond van art. 18 WvK, noodzakelijkerwijs het failliet van alle vennoten mee. Dit was ruim een eeuw de gangbare rechtspraktijk.

Daarin is na een uitspraak van de Hoge Raad verandering gekomen. Het nieuwe uitgangspunt luidt thans, kort samengevat: het faillissement van een vof zal doorgaans ook het faillissement van de vennoten betekenen, maar dat behoeft niet noodzakelijkerwijs het geval te zijn. In haar motivering licht de Hoge Raad toe dat, hoewel de vof haar schuldeisers niet meer kan voldoen, een van de vennoten desondanks voldoende privévermogen kan hebben om de schuldeisers van de vof te voldoen. Het ‘opgehouden te hebben betalen’ zal voortaan bij een faillissement van een vof van iedere vennoot afzonderlijk moeten worden aangetoond. Het is overigens ook goed mogelijk dat een afzonderlijke vennoot zich kan beroepen op verrekening jegens een of meer schuldeisers van een vof, zodat ook om die reden het faillissement van een vof niet meer automatisch het faillissement van alle vennoten met zich meebrengt.

Dit betekent dat de aanvragen van een faillissement van een vof bij afzonderlijke verzoeken expliciet zal moeten onderbouwen dat ieder van de vennoten failliet verklaard moet worden.